Het bekende Damster bedrijf ‘De Strokartonfabriek De Eendracht’ gaat in 2006 ter ziele, wat een grote klap is voor de werkgelegenheid in Appingedam. Deels is dit veroorzaakt door wanbeleid, ondeskundigheid en een doorlopende wisseling van eigenaren. Zo’n 300 werknemers met een vaste baan komen zonder werk te zitten.
Hoe het ook zij, de schrijver van dit artikel heeft van 1954 tot ongeveer 1968 gewerkt in dit bedrijf, met leuke herinneringen. Mijn werkzaamheden vangen aan op 17 jarige leeftijd in de functie van leerling bankwerker/ onderhoudsmonteur.
Foto boven: Damsterdiep in Appingedam. Damsterdiep met hangende keukens en op de achtergrond de Vrouwenbrug. Mogelijk uitgegeven als prentbriefkaart door La Rivière & Voorhoeve, Zwolle Verso in rood: 20. In potlood: Hoogezand; gemaakt tussen 1905 en 1915. Bron: RHC GA, Groninger Archieven, Beeldbank Groningen.
Personeelsvereniging Binnen het bedrijf is een personeelsvereniging actief die verschillende onderdelen bevat. Zo zijn er een fanfarekorps, toneelvereniging, mondaccordeon club, damclub, schuttersclub en een hengelvereniging. Voor de vrouwen van de werknemers is er een vrouwenclub waar men kan handwerken, borduren en breien. Dus voor een ieder er wat wils. Uiteraard spelen zich binnen de verschillende onderdelen leuke voorvallen af die in de herinnering zijn vast geklonken.
De personeelsvereniging staat onder voorzitterschap van de heer Harke Boersma met een bestuur van zo’n 4 leden. De Eendracht is een coöperatieve onderneming met een zuinige grondslag, die gerund wordt door een bestuur dat gevormd wordt door een aantal boeren uit de omgeving van Appingedam, met een dagelijkse directie. Sinds 1 december 1931 is Ir. E.H. Muntinga aangesteld als directeur. Hij is een oprechte en vriendelijke man met een hart voor zijn personeel.
Foto links: Directeur Ir. E.H Muntinga.
De boekhouder is Ate Bakker, een ‘zunige paiter,’ die precies past bij de coöperatieve zuinigheid van het bedrijf.
Hij is een grote man die een belangrijke plaats inneemt binnen het bedrijf, maar ook in het voetbalwereldje binnen de Damster gemeenschap.
Hij is zeer actief binnen de voetbalvereniging van Appingedam, alhoewel ik nooit begrepen heb of hij een bestuursfunctie heeft bekleed binnen deze vereniging.
Foto rechts: Boekhouder Ate Bakker is zo te zien ook zuinig op zijn tandarts bezoeken.
Appingedam is in die tijd een garnizoensstad en er zijn een tweetal legeronderdelen namelijk de 928ste Lichte Lua en de LSK (Navigatie station G) later de Kon. Ned. Luchtmacht. Onder de militairen bevinden zich soms goede voetballers en als zij in Appingedam of omgeving verkering krijgen en in de buurt blijven hangen, dan kan Ate Bakker wel zorgen dat ze een baantje krijgen binnen ‘zijn’…….bedrijf.
Ate Bakker is heel makkelijk te herkennen, hij heeft meestal dezelfde kledij aan, een lange beige regenjas en een bruine randhoed, waarbij hij altijd een oude aktetas onder zijn arm heeft. De kleding maakt een vervaalde indruk door het langdurig gebruik maar daar maalt de drager ervan niet om.
Fanfarekorps
Binnen de personeelsvereniging is ook een fanfarekorps actief. Wanneer dit korps zich vertoont bij plaatselijke festiviteiten roepen vele Damsters: “Daar komen de petroleumventers ook weer aan”. Dit komt doordat de uniformering sterk lijkt op die van een petroleumventer. Een groene Manchester colbert met een grijze broek, afgezet met een gele bies, en een pet van groen ribfluweel. Alles wordt zo zuinig mogelijk aangekocht. Het orkest bestaat alleen uit fanfare instrumenten en heeft dus geen drumband.
Schijnbaar zijn er op een gegeven ogenblik wat financiële mogelijkheden en wordt besloten drumband instrumenten te kopen en over te gaan tot de oprichting van een complete drumband. Deze band loopt het eerste jaar in hun burgerkleding voor het orkest. Men vindt dit niet zo gepast en Ate Bakker gaat zich bemoeien met de aanschaf van een uniform voor de drumbandleden. Op een gegeven moment worden de leden van de drumband door hem bijeen geroepen om de nieuwe aanschaf aan te passen. Tot aller verbazing blijkt de boekhouder een aantal beige overalls ingekocht te hebben. Dit past naar zijn mening heel mooi bij het werkvolk van de Eendracht. De overalls worden niet gedragen omdat men niet met dit apenpak de straat op wil. Binnen het bestuur van de personeelsvereniging vindt men dit ook maar een misplaatste grap. Hierna worden dezelfde uniformen aangeschaft als die van het fanfarekorps.
Koninginnedag
Op een 30 april (Koninginnedag) moet als vanouds het Eendracht korps een mars maken door Appingedam. Tambour-maître Ben van der Laan zit in militaire dienst in Soesterberg (Kamp van Zeist) en heeft op die dag iets ondeugends uitgehaald waardoor hij geen verlof krijgt om naar huis te vertrekken. Boekhouder Ate Bakker schrijft hierop een brief naar de commandant van garnizoen Soesterberg met het verzoek dpl. Sld. B.J.L. van der Laan die dag verlof te willen geven, zodat hij op een vroeg tijdstip naar Appingedam kan vertrekken.
Mooi niet dus, en jammer voor boekhouder Bakker en het Eendracht fanfarekorps.
Foto boven: Eendracht drumband tijdens een concours optreden in Appingedam.
Vrouwenvereniging
De vrouwenvereniging komt elke week bijeen en deze groep vermaakt zich uitstekend, er worden borduur- en handwerkjes gemaakt die op een jaarlijkse tentoonstelling worden uitgestald. Ook de echtgenote van boekhouder Ate Bakker is deelneemster binnen deze club en zij is net zo zuinig als haar echtgenoot. Bij tijd en wijle treedt er ernstige slijtage op in het kruis van haar wollen onderbroeken. Hier worden door haar dan op de vrouwenclub nieuwe wollen kruisen in gebreid, wat weer tot grote hilariteit leidt bij de overige dames.
Concours
De personeelsvereniging van de Eendracht organiseert ook enkele malen een internationaal drumband concours op de sportvelden aan de Woldweg, bij slecht weer in de grote stroloods. Er wordt dan door de Eendrachtdrummers veel geoefend om zo goed mogelijk voor de dag te komen op hun eigen concours.
Door het grote verloop van leden is het een keer niet mogelijk om deel te nemen, dit tot grote teleurstelling van boekhouder Ate Bakker. De mening van Ate Bakker is dat tambour-maître/instructeur Ben van der Laan hiervoor verantwoordelijk is. Hij roept van der Laan op het matje op zijn kamer in het kantoorgebouw en eist uitleg over deze voor hem zo pijnlijke zaak. Maar in een later stadium is hij ook weer zeer tevreden als de drumband met 1e prijzen terug komt van de concoursen in buurland Duitsland.
Schuttersclub
Later wordt besloten tot de oprichting van een schuttersclub. De drie banen worden door de leden zelf in de werkplaats gefabriceerd en worden officieel open geschoten door een drietal directieleden namelijk Ir. Roelvink, de heer R. Pomp en Ir. Goldhoorn.
Foto boven: v.l.n.r. Ir. Goldhoorn (directie), voorz. Ben v.d. Laan, de heer R. Pomp (directie), Ir. Roelvink (directie) en M. v.d. Kamp (secr.) bij het inschieten van de nieuwe schietbanen.
Er wordt in competitieverband geschoten en aan het einde van een seizoen blijkt dat Ben van der Laan de eerste schutterskoning is geworden. Echter bij de feestelijke avond waarbij directeur van der Valk is uitgenodigd om de wisselbokaal uit te reiken, leest deze een briefje voor waarin staat dat hij de wisselbokaal niet wenst uit te reiken aan iemand die in tussentijd een andere werkkring heeft aangenomen.
Dit zijn wat anekdotes die in je herinnering blijven voortleven.
Tekst en foto’s: (Ingezonden) Ben van der Laan, Appingedam, 2 oktober 2019.
Deze pagina maakt deel uit van www.nazatendevries.nl. Aan bovenstaande tekst is de uiterste zorgvuldigheid besteed. Desondanks kunnen er best fouten voorkomen. Constateer je fouten en/of heb je vragen, correcties, aanvullingen......... geef die dan even aan mij door via mijn E-mail adres (zie rode balk boven). Wij hebben ons uiterste best gedaan om de auteurs van teksten/citaten en copyrightbepalingen van afbeeldingen te achterhalen. Mocht je rechthebbende zijn en hierover vragen of opmerkingen hebben, neem dan contact op via e-mail. Lees ook de 'Disclaimer' en 'Privacy' voor méér informatie en laat ook eens een bericht achter in het Gastenboek, dan weet ik waarvoor ik het doe.